- сгуур суурилуулсан. Одоо Интермед эмнэлэг хими эмчилгээг цээж хэвлийн хөндийн бүх төрлийн хавдрын мэс заслын хамт хийж байна;
- Урьдчилан сэргийлэх үзлэг: иргэд тав тух, найдвартай байдлыг нь харгалзан гадаад руу их явдаг байсан. Сүүлийн үед Интермед, УБ Сонгдо, Грандмед зэрэг хувийн эмнэлгүүд хийх болсноор энэ урсгал эрс саарч байна;
- Ургийн гажигийн эрт үеийн оношилгоо: монголд цөөхөн мэргэжилтэн бэлтгэгдсэн. Багаж, программ хангамж дутагдалтайгаас Эх нялхас дээр эхний шатны шинжилгээг хийдэг. Харин Интермед эмнэлэгт эрт, дунд, хожуу үеийн бүх шатны оношилгоог хийж байна;
- Бага насны хүүхдийн унтуулгатай MRI болон CT шинжилгээ: монголд хийх боломжгүй байсан, Интермед эмнэлэг одоо хийдэг болсон;
- Нүдний төрөл бүрийн мэс засал: голдуу Энэтхэг болон ОХУ руу зорчдог, үнэ зардал төдийлөн ялгаагүй, технологи болон чанарын хувьд монголоос илүү гэж үздэг зэрэг юм.
Эдгээр шалтгаан, бодит байдлаас болоод манай иргэд ихэнх тохиолдолд БНХАУ, БНСУ, БНЭУ, Тайланд, Сингапур, Тайвань, АНУ, Япон, ОХУ зэрэг улс орнуудад очиж эрүүл мэндийн үйлчилгээ авч байна. Солонгос, Энэтхэгийн томоохон эмнэлгүүдийн төлөөлөгчийн газар УБ хотод олноор байгуулагдаж, 2017 оноос хөдөө орон нутаг руу үйл ажиллагаагаа өргөжүүлж байна.
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ӨРТӨГ ЗАРДАЛ
ДЭМБ-ын 2014 оны тайланд монгол хүн жилд дунджаар эрүүл мэндийн боловсрол, хөрөнгө оруулалт, эмнэлгийн үйлчилгээ, эм, спортоор хичээллэх гэх мэт бүх зардлыг тооцоод 200 ам. доллар зарцуулдаг гэжээ. Энэ үзүүлэлтээр бид 216 орноос 134-т Туркменистан, Украйн, Ангол, Египт, Морокко, Болив, Фижи зэрэг улсуудтай ойролцоо жагсжээ. Энэ үзүүлэлт БНХАУ-д 420, ОХУ-д 893, АНУ-д 9402 доллар ажээ.
Монголчууд эмнэлэгт очих “дуртай”, нэг иргэн жилд дунджаар 5.5 удаа эмнэлгийн хаалга татдаг (улсын эмнэлэгт 4.7, хувийн эмнэлэгт 0.7 удаа), сонирхолтой нь зарим нь огт очдоггүй байхад, зарим нь эмнэлэгт бараг л амьдардаг ажээ.
Үйлчлүүлэгч талаасаа бол манай иргэд эрүүл мэндээ тэр бүр үнэлэхгүй, түүнийгээ хамгаалахын тулд зохих зардал гаргахыг хүсэхгүй, мөн боломж тааруу тул улсын болон хувийн эмнэлгүүдийн орлого муу, өрсөлдөх чадвар сул, ажилтнуудын цалин хөлс бага хэвээрээ байна.
Монголд олон тооны эмнэлэг байгаа ч чанарын ялгаа их байна. Эрүүл мэндийн даатгалын (ЭМД) үйл ажиллагааг сайжруулах шаардлагатай байна. Улсын эмнэлэгт хэвтэж эмчлүүлэхэд эм тариа, эмчилгээ, хоолыг оруулаад хоногт 35,000 төгрөгөөр зардлыг тооцдог. Хувийн эмнэлэгт түүний талыг нь олгодог. Энэ дүнд зардлаа багтаахын тулд эмнэлгүүд эм тариа, эмнэлгийн нэг удаагийн хэрэгсэл, ариутгалын бодис, дээр нь эмч ажилтны цалин хөлснөөс хэмнэдэг. Үр дагавар нь чанаргүйдлийн тойрог үүсгэдэг.
Эмчилгээ, үйлчилгээг өвчтөндөө биш, санхүүдээ тааруулж хийсээр хориод жил явж ирсний үр дүнд эрүүл мэндийн систем бүхэлдээ суларч, иргэдийн итгэл алдарч буйгаас сэтгэл дундуур болсоор, санхүүгийн боломжтой нь гадагшаа явсаар байна.
ИМПОРТОО БУУРУУЛАХ АЛХМУУД
Улсын болон хувийн хэвшлийн байгууллагуудын өрсөлдөөн эрүүл мэндийн үйлчилгээний чанарыг дээшлүүлэхэд зөв түлхэц болж эхэллээ. Мөн хувийн эмнэлгүүд төрөлжин мэргэших хандлагатай болж буй нь сайшаалтай. Гэсэн хэдий ч энэ салбарт хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт ихээхэн шаардлагатай байна.
ЭМД-ын системээ чадавхжуулах, сангаа арвижуулан, өртөг зардлыг тооцоог сайжруулан, нөхөн төлбөрийг улс ба хувийн эмнэлэг гэж ялгахгүй, чанартай эм, хэрэгсэл хэрэглэх боломжоор хангах хэрэгтэй.
Эмчилгээ үйлчилгээний чанарыг нэгдсэн стандарт, бодлого, зохицуулалтаар хангах, чанд хэрэгжүүлэхийг шалгах, сургалт явуулах, чанарын үзүүлэлт ба статистик мэдээллээ зөв тодорхой болгох, эмнэлгийн дэд бүтэц, тоног төхөөрөмжийн хөрөнгө оруулалтыг хувийн улсын гэж ялгахгүй адилхан нөхцөлтэй болгох цаг.
Чанартай эм, хэрэгслийг өөрсдөө үйлдвэрлэдэг болох, тэр болтол АНУ-ын болон Европын холбооны хүлээн зөвшөөрсөн эм хэрэгслийг импортлохыг хөнгөвчилвөл цаг зав, цаас үрсэн явцыг багасгах юм.
Эрүүл мэндийн ажилтны хөдөлмөрийг бодитой үнэлэх, үнэлэмжийг нь өсгөх. Иргэдээ гадагш нь явуулах биш, гадаадын чадварлаг эмч, мэргэжилтнийг монголд авчирч хамтран ажиллах, технологи ноу-хаугаас нь суралцах нь зүйтэй.
Эцэст нь гадаадад явж эмчлүүлж буй иргэдийн зардлын тодорхой бага буюу 5 хувийг нөхөн төлөх замаар эмчилгээний импорттой холбоотой бүх мэдээ, мэдээллийг цуглуулан, судалж, дүгнээд, зөв шийдлийг гаргах цаг болжээ.
2018.05.16